Het Nederlandse Wietexperiment — Wat er nu echt aan de hand is

Als je de laatste tijd in een coffeeshop in Groningen bent geweest, heb je het vast al gemerkt: er is iets veranderd. De potten zijn weg, alles zit nu voorverpakt, en je kunt niet meer even over de toonbank leunen om te kijken of te ruiken wat je koopt. Sommigen vinden het prima, anderen haten het — en ik zit er een beetje tussenin.

Dit komt allemaal door wat ze het wietexperiment noemen, of officieel: het Experiment Gesloten Coffeeshopketen. Het is eigenlijk de manier waarop de overheid eindelijk probeert het “achterdeurprobleem” op te lossen.

Jarenlang mochten coffeeshops aan de voordeur wiet verkopen, maar aan de achterkant was de inkoop illegaal. Dat sloeg nergens op — winkels moesten doen alsof hun voorraad zomaar uit de lucht kwam vallen. Daarom testen ze nu een volledig legale keten van erkende kwekers tot coffeeshops, om te zien wat er gebeurt als alles open en gecontroleerd wordt.

🌱 Waarom dit experiment bestaat

Het idee is dat als alles gereguleerd wordt — het kweken, testen, verpakken en verkopen — het veiliger en transparanter wordt, en hopelijk minder verbonden is met de illegale markt. Ook willen ze echte data verzamelen over criminaliteit, gezondheid en kwaliteit in de komende jaren.

Het begon klein, eerst in Tilburg en Breda eind 2023, en werd daarna langzaam uitgerold naar tien steden, waaronder Groningen. De volledige fase ging van start in april 2025, en vanaf dat moment mochten coffeeshops hier alleen nog gereguleerde wiet verkopen van erkende telers.

Hasj was in het begin een uitzondering — de legale producenten waren nog niet klaar, dus coffeeshops kregen tijdelijk wat speling om geïmporteerde hasj te blijven verkopen totdat de lokale productie op gang kwam.

☘️ Wat het betekent voor coffeeshops (en voor ons)

Voor de shops betekent het dat ze eindelijk fatsoenlijk voorraad mogen aanhouden. De oude limiet van 500 gram is afgeschaft; nu mogen ze een voorraad van een week hebben, wat veel logischer is voor de bedrijfsvoering.

Voor ons als klanten is het wel even anders. Alles is nu voorverpakt — verzegeld, met een etiket waarop THC/CBD duidelijk vermeld staat, inclusief batchnummers en soms zelfs een QR-code die je kunt scannen. Je kunt niet meer zeggen: “doe maar een grammetje van die.” Je kiest van het menu en krijgt een dicht zakje mee.

Ik snap waarom ze het doen — het is professioneel, schoon en getest — maar ik mis het oude ritueel. Ik vond het leuk om te zien hoe de bud werd afgewogen, de structuur te bekijken, eraan te ruiken voordat ik besloot. Nu voelt het een beetje alsof je paracetamol koopt in plaats van wiet. Alles is netjes en veilig, maar de magie is er wel een beetje af.

✅ Wat er goed aan is

Er zijn zeker positieve kanten, en die moet je ook benoemen. De wiet die deel uitmaakt van het experiment wordt laboratorium-getest door de NVWA, dus je weet zeker dat er geen pesticiden of troep in zit.

De verpakking kan irritant zijn, maar er staat tenminste echte informatie op: THC-percentages, CBD-gehalte en soms zelfs terpeenprofielen.

Wat me opvalt is dat de THC-waardes juist stijgen, en de prijzen zijn eerlijk — soms zelfs iets lager dan je zou verwachten voor die kwaliteit. Sommige strains, zoals die van FYTA of CanAdelaar, zijn echt indrukwekkend. De kwaliteit is constanter geworden, ook al kun je de toppen niet meer zelf bekijken.

⚠️ Wat minder goed werkt

Maar er zijn ook dingen die gewoon niet lekker voelen.De hasj is minder goed. Dat zeggen veel mensen, en ik ben het ermee eens. Misschien komt het omdat de nieuwe legale telers vooral op wiet focussen, en de traditionele manier van hasj maken nog niet goed onder de knie hebben.

Ook de ervaring van kopen is anders. Je kunt niet meer op dezelfde manier met de budtender praten — er is minder persoonlijk contact. Vroeger liep je binnen, vroeg wat er nieuw was, en kreeg je misschien een top te zien met een praatje erbij. Nu is het meer van: “Hier is de lijst. Welke zak wil je?” Efficiënt, ja — maar niet gezellig.

En terwijl de verpakking er netjes uitziet, zorgt het wel voor veel plastic afval. Daar hoor je bijna niemand over, maar het is echt zo: elke gram komt in een eigen zakje. Als je dat vermenigvuldigt met duizenden klanten per week, is dat niet bepaald duurzaam.

🔍 Het grotere plaatje

Het experiment duurt ongeveer vier jaar, en in die tijd wordt alles onderzocht: criminaliteit, volksgezondheid, gebruikersgedrag en de sterkte van de producten. In theorie kan het systeem daarna landelijk worden ingevoerd.

Sommige onderzoekers en beleidsmakers denken dat dit de toekomst is — dat Nederland eindelijk een volledig gereguleerde cannabismarkt krijgt in plaats van het huidige gedoogbeleid. Anderen zijn bang dat het juist averechts werkt, en dat te veel regels mensen terugduwt naar de zwarte markt, waar ze nog wel kunnen kijken, ruiken en kiezen wat ze willen.

💬 Mijn eerlijke mening

Over het geheel genomen vind ik het experiment een stap vooruit, maar zeker niet perfect. Het is fijn dat we nu legale, geteste wiet hebben, en de constante kwaliteit is iets wat we echt nodig hadden.

Maar er is ook iets verloren gegaan — het persoonlijke, het gesprek, de vrijheid om precies te kiezen wat je wilt, en de verbinding tussen koper en bud.

Ik vind het goed dat we kunnen vertrouwen op wat we roken. Ik wou alleen dat dat niet ten koste ging van de klassieke coffeeshop-sfeer. Als ze dat menselijke stuk terug kunnen brengen — bijvoorbeeld door binnen in de shop open verpakkingen of samples toe te staan — dan zou dat de perfecte balans zijn tussen veilig en authentiek.

Tot die tijd leven we samen in deze nieuwe fase: meer data, meer regels, betere kwaliteit, maar minder karakter. Het is vooruitgang — alleen niet de soort die zo lekker ruikt.

✨WeedWizard.nl — your source for real weed, real data, real people.